In de loop der jaren zijn er heel wat goede artikelen over alg geschreven. Desondanks hangen er per jaar een niet te verwaarlozen aantal liefhebbers hun schepnetje aan de wilgen. Zij hebben hun vaak lange strijd tegen de (meestal) blauwe alg opgegeven.
Ondanks alle middelen die er op de markt zijn, blijkt het helaas nog steeds niet gemakkelijk te zijn om (blauwe) alg te bestrijden. Steeds komt weer naar boven, dat wat werkt in de ene bak, beslist niet hoeft te werken in de andere. Iedere bak is anders en vaak gebeurt het dat de ene soort alg verdwijnt, maar dat men er een andere soort alg voor terugkrijgt. Ook krijgen de planten door een bestrijdingsmiddel vaak een behoorlijke knauw, waardoor het ecosysteem nog meer ontregeld raakt.
Het wordt nog erger als het middel niet direct werkt of als men geen geduld heeft om het resultaat af te wachten. Er wordt dan een tweede en niet zelden een derde middel in het toch al zwaar belaste water gedumpt. Bijna niemand kan voorspellen hoe deze middelen op elkaar reageren, want niet iedere aquarist is chemicus en bovendien kennen wij bijna nooit de samenstelling van zo’n algicide. Als er dan in een later stadium iets met de planten of vissen gebeurt, staat men dikwijls voor een raadsel, omdat men vergeet de link te leggen naar de weliswaar verdunde, gecombineerde bestrijdingsmiddelen.
Ook zogenaamde huismiddeltjes worden geprobeerd: thee, stukjes zink in het filter enz. Soms wordt hiermee resultaat behaald, vaak echter stelt zo’n middel op termijn toch teleur. Niet in de laatste plaats, omdat men niet altijd goed kan vaststellen om welke alg het gaat. Met name de blauwe alg (cyanobacteriën) komt in verschillende verschijningsvormen voor. Blauwe alg is meestal wel goed te ruiken.
Het toepassen van de Redfield Ratio of simpel gezegd het zorgen voor een juiste nitraat/fosfaatverhouding zeer zeker een positieve bijdrage aan het onder controle houden van alg. Er zijn echter meer factoren, die van invloed zijn. De aanwezigheid van ammoniak is bijvoorbeeld een niet weg te cijferen factor bij het onder controle krijgen en houden van algen.
Stro, inmiddels een ‘professioneel’ huismiddeltje
Het gebruik van (gerste)stro als algenbestrijdingsmiddel heeft ook de aandacht gekregen. Toch verdient deze toepassing van stro als algenremmer in het aquarium veel meer aandacht. Het IACR (Centre for Aquatic Plan Management) in Berkshire (Engeland) heeft een uitgebreid onderzoek gedaan naar het gebruik van (gerste)stro en bevestigt dat het een remmende werking op alle soorten algen heeft.
De methode wordt daarom met goed resultaat al geruime tijd toegepast in meertjes en riviertjes, zelfs in professionele viskwekerijen. Ook in Nederland wordt het toegepast; onder andere in een Roosendaalse parkvijver.
Hoe werkt het?
Groene draadalgen (Ulotrichales)
Waternetje, geslacht Hydrodictyon
Steralg, Actinostrum hantzschii
Halvemaanalg, conjugaat uit het geslacht ClosteriumEr zijn zowel verklaringen op het biologische als het chemische vlak in omloop. Eén verklaring luidt als volgt: als het stro in het water is gaan rotten, komen er onder invloed van zuurstof humusproducten, onder andere humuszuren vrij, die omgezet worden in waterstofperoxide, dat een algenremmende werking heeft. Een andere stelling is, dat de werking berust op een natuurlijk antibioticum, namelijk door de schimmels, die na een aantal weken op het stro ontstaan. In ieder geval is het wel zo, dat als men een dag of vijf na het inbrengen van het stro een druppel aquariumwater onder de microscoop bekijkt, er een enorme toeneming van leven is vast te stellen.
Hoe te gebruiken in het aquarium
In hoofdzaak zijn er voor het aquarium twee methoden: of het stro in een verzwaard pantysokje in het aquarium laten bungelen (indien mogelijk dicht bij een uitstromer) of een laag stro in een potfilter tussen de filterpatronen stoppen. De laatste methode geniet verreweg de voorkeur, omdat er dan meer waterbeweging door het stro is.
Wat de dosering betreft wordt minimaal 1 gram (gerste)stro per 100 liter water aanbevolen. In publicaties wordt meestal over gerstestro gesproken, omdat dit het werkzaamste zou zijn. Omdat ik niet aan gerstestro kon komen, heb ik meermalen gewone stro uit de dierenwinkel gebruikt en dat ging ook prima. Er is onder andere voor vijvers ook ‘vloeibaar’ stro te koop, het zogenaamde Barley extract. Hooi wordt ontraden, omdat het voedingsstoffen voor algen zou bevatten. Bovendien rot hooi heel snel weg.
In een watertemperatuur van 24 °C is het stro na zo’n 10 dagen werkzaam en dat blijft het tot dat het helemaal is vergaan. Afhankelijk van de temperatuur duurt dit proces enkele maanden. Het stro hoeft niet ververst te worden. Wel kan men tijdens het reinigen van het filter wat stro aanvullen en de gebruikelijke periodieke waterverversingen kunnen gewoon door blijven gaan. Zuurstofrijk water is voor de strobehandeling echter een dwingende voorwaarde.
Preventieve werking
Verdwijnen nu alle algen? Eigenlijk verdwijnt er niets. De alg die er al is, blijft en moet handmatig worden verwijderd. De werking van (gerste)stro is grotendeels preventief. Een uitzondering vormen de blauwe algen (cyanobacteriën), die onder de invloed van de strobehandeling wel zichtbaar verminderen, maar mechanisch verwijderen blijft natuurlijk altijd gewenst.
Nadelen
Sommige auteurs bevelen het gebruik van stro niet aan, omdat stro het water bruin kleurt. Inderdaad is het water in het begin een beetje troebel en heeft een bruine kleur gekregen, hetgeen mijns inziens toch natuurlijker overkomt dan het gifgroen, kanariegeel en feestelijk blauw uit de flesjes algiciden.
Nadelige bijwerkingen zijn niet bekend. Op planten en vissen heeft de methode in ieder geval geen nadelige effecten. Door een grote overdosering stro zou wel zuurstofgebrek kunnen ontstaan.
Het gebruik van stro is niet nieuw
Door de ons bekende oorzaken van het ontstaan van algen en hoe ze te voorkomen (u weet wel: te veel voeren, te veel vis, te weinig water verversen, te weinig echte waterplanten etc.) kunnen wij al aardig wat narigheid in de kiem smoren. Mocht het dan toch niet goed gaan, hetgeen niet denkbeeldig is, dan kunt u altijd, voordat u naar tabletten of flesjes grijpt, de bovenstaande methode toepassen. Want, vergeet u niet, de bestrijding van algen door middel van stro is niet nieuw. Vroeger strooide men al stro in de waterbakken van het vee om die waterbakken algenvrij te houden.
