Heremietkreeften verbergen hun zachte achterlijf in een slakkenschelp. Het dier groeit, de schelp echter niet. Daardoor hebben heremietkreeften regelmatig behoefte aan een nieuwe schelp. Vaak valt het niet mee om een schelp te vinden van de juiste afmeting. Maar er is een andere mogelijkheid.
Omdat hij na het ontgroeien van zijn vorige woning geen geschikte schelp kon vinden, moest deze Dardanus calidus genoegen nemen met de schelp van de reuzeneendenmossel Megabalanus azoricusTwee heremietkreeften tegenover elkaar zwaaien met hun scharen en voelsprieten alsof ze in gebarentaal met elkaar praten. Plotseling verlaat een van hen zijn huis en snel daarna kruipt ook het tweede dier uit zijn woning. Korte tijd zijn ze beide volledig onbeschermd. Voor heremietkreeften vermoedelijk eerder een gevaarlijke dan een erotische toestand. Vlug gaat de eerste heremietkreeft het huis binnen dat de andere achterliet, terwijl de tweede het huis van de eerste binnenglipt. De twee heremietkreeften hebben een woningruil volbracht!
Het vinden van een lege schelp is een zeldzaam voorval. En zal hij passen?Doordat beschikbare huizen zo zeldzaam zijn, moeten veel heremietkreeften wel eens genoegen nemen met schelpen die eigenlijk te klein zijn voor het nodige comfort. Komen ze vervolgens een schelp tegen die een beetje te groot is, dan zijn ze soms toch gedwongen die te gaan gebruiken. Dat betekent, dat er heremietkreeften met te grote en met te kleine schelpen voorkomen in hetzelfde gebied. Wat is er dan beter dan woningruil als ze elkaar tegenkomen en beide partijen daartoe bereid zijn? Na de transactie bezitten beide dieren een woning, die beter bij hun eigen afmeting past. Tot zover de theorie. Maar is het eigenlijk wel waar? Hebben beide partijen voordeel van de woningruil? Door een rijke variatie van lege schelpen aan heremietkreeften aan te bieden, hebben onderzoekers de perfecte afmeting van een schelp bepaald voor elk formaat heremietkreeft. Daarna waren zij in staat vast te stellen of beide partijen na een woningruil inderdaad dichter bij de ideale situatie waren gekomen.
De meeste woningen zijn al bewoond!
Het antwoord is: meestal wel, maar ook vaak niet. In tweederde van de gevallen van woningruil hadden beide partijen er voordeel van. Wat valt er dan te zeggen over de overige gevallen? Een nauwkeuriger bestudering van het gedrag van deze heremietkreeften leerde dat er zuiver geweld in het spel was. Soms grijpt een van de twee heremietkreeften de scharen van de ander en trekt. Ook komt het voor, dat hij zijn schelp met een stevige roffel tegen de andere slaat. In zo’n geval komt het voor, dat het aangevallen dier zijn woning verlaat ten gunste van de kraker en dan geen andere keus heeft dan de schelp van de aanvaller in ruil daarvoor te betrekken.
