Deel 12: Bespreking van een aantal van de meest voorkomende aquariumplantensoorten (1/2)

Het aantal plantensoorten dat geschikt is voor ons aquarium, is heel divers. De te bespreken soorten zijn slechts een greep uit de mogelijkheden.

Het aquarium van de heer de Laat. Contrasterende bladkleuren en vormen maken een mooi geheel

Aquariumplanten kunnen we onderscheiden in echte waterplanten en moerasplanten. Echte waterplanten halen hun voedingsstoffen direct uit het water, hoewel er ook waterplanten zijn die het voedsel mede uit de bodem halen, zoals Vallisneria. Moerasplanten halen hun voeding uit de bodem. Sommige soorten moerasplanten, zoals vaantjesplant, Lobelia cardinalis en stricta-soorten vormen wortels die in het water hangen, waarmee ze ook voeding uit het water kunnen halen. Echte waterplanten zijn globaal genomen te herkennen aan het feit, dat als je ze met de ene hand aan de onderkant van de steel vasthoudt en met de andere hand aan de top recht omhoog houdt, ze bij het aan de bovenkant loslaten naar beneden vallen. Moerasplanten blijven dan rechtop staan. Ook hier zijn natuurlijk weer uitzonderingen mogelijk. Soms wordt de term ‘internodiën’ gebruikt. Daarmee worden de open stengelruimten tussen de bladeren bedoeld. Het is fraai als deze internodiën zo klein mogelijk zijn. Dat kan alleen onder zeer gunstige omstandigheden voor de plant. De watersamenstelling is voor aquariumplanten over het algemeen minder belangrijk dan voor aquariumvissen. Dus daar is een ruimere marge in. Indien bekend, zal ik bij de bespreking van de soort ook de meest optimale watersamenstelling vermelden. Ook gebruik ik de term ‘adventiefplanten’. Dat is een vorm van vermeerdering bij sommige soorten moerasplanten. De plant vormt uit het hart een steel. Aan die steel groeien kleine plantjes. Zodra ze een paar wortels hebben en een centimeter of vier, vijf groot zijn, kunnen ze van de steel afgehaald en in de grond geplant worden. De wetenschappelijke namen veranderen nog steeds. Daarom is het mogelijk dat een door mij genoemde wetenschappelijke naam inmiddels al weer verouderd is. Elke aquariaan dient een goed boek over aquariumplanten in zijn bezit te hebben. Dan kun je direct wat zaken nakijken. Alle onderstaande planten voelen zich lekker bij een watertemperatuur van 23 tot 26 graden C. We zullen, indien bekend, het volgende vermelden:

Wetenschappelijke naam
Nederlandse naam
Globaal uiterlijk
Kleur (we moeten ons realiseren dat de kleur van een plant bepaald wordt door de ontvangen lichthoeveelheid en de hoeveelheid beschikbare voedingsstoffen, in het bijzonder kooldioxyde en ijzer)
Water- of moerasplant
Watersamenstelling
Groepsplant of solitair
Voorgrond-, middenzone- of achtergrondbeplanting (er zijn diverse plantensoorten die zodanig getopt kunnen worden, dat ze zowel voor de voorgrond, middenzone als achtergrond geschikt zijn).
Uit welk werelddeel de plant afkomstig is.

Vallisneria asiatica

Vallisneria asiatica

Ned. naam : Vallisneria
Lange, rechte, lintvormige bladeren die vanuit het hart groeien.
Groen.
Waterplant, die echter met de wortels in de bodem moet hechten. Enige kalk bij de wortels is belangrijk.
Licht alkalisch en wat harder water.
Groepsplant.
Achtergrond.
Tropen, subtropen en Zuid-Europa.
Bijzonderheden: de naam spiralis slaat niet op de bladvorm, want die is gewoon recht. Maar de naam slaat op de bloemsteel, die vanaf de plantvoet als een kurkentrekker gedraaid naar de oppervlakte gaat. Er bestaat een variant die kurkentrekker-vormig gedraaide bladeren heeft, genaamd ‘Vallisneria spiralis (Tortefolia)’. Dit is een heel fraaie soort, waarvan de lage vorm bruikbaar is voor de midden zone.

Cabomba aquatica

Cabomba aquatica

Ned. naam: Groene Cabomba.
Stengelplant met fijne, geveerde bladeren. Groen of rood. De rode vorm is voor beginners niet aan te raden.

Waterplant. Neutraal. Groepsplant. Achtergrond, kort gehouden ook midden zone. Azië.

Ceratophyllum demersum

Ceratophyllum demersumNed. naam: Hoornblad.
Stengelplant met fijne bladeren.
Groen.
Waterplant.
Neutraal.
Groepsplant.
Middenzone- en achtergrond.
Cosmopoliet.

Lobelia cardinalis

Lobelia cardinalis

Ned. naam: Lobelia.
Stengelplant met grotere eivormige bladeren, kruisgewijs aan de stengel geplaatst.
Groen.
Moerasplant.
Neutraal. Groepsplant. Voorgrond-, middenzone- en achtergrond. Noord-Amerika.

Echinodorus bleheri

Echinodorus bleheriNed. naam: Amazonezwaardplant.
Smalle tot brede puntige bladeren aan stelen, die vanuit het hart groeien. De stelen met bladeren worden vijfentwintig tot veertig centimeter lang.
Groen.
Moerasplant.
Neutraal.
Solitair.
Achtergrond.
Zuid-Amerika, ook Azië.
Bijzonderheid: de soort vormt naast uitlopers ook adventief planten om zich te vermeerderen.

Helanthium tenellus

Helanthium tenellus

Ned. naam: Dwerg-Amazonezwaardplant of tenellus.
Smalle, lintvormige blaadjes die vanuit het hart groeien.
Van groen tot roodachtig.
Moerasplant.
Neutraal.
Pure groepsplant.
Voorgrond.
Zuid-Amerika.
Bijzonderheid: deze soort vermeerdert zich door uitlopers, die erg snel weer nieuwe plantjes dragen. Daarmee heb je binnen korte tijd een mooi grasveld.

Sagittaria teres

Sagittaria teresNed. naam: Dwerg-Sagittaria.
Smalle, lintvormige blaadjes die vanuit het hart groeien.
Groen.
Moerasplant.
Neutraal.
Groepsplant.
Bij mindere belichting en voeding: voorgrond. Onder optimale omstandigheden kunnen de bladeren tien centimeter of meer lang worden. Dan is hij alleen geschikt voor de middenzone.
Noord-Amerika.
Bijzonderheid: ook deze soort vermeerdert zich door uitlopers, die erg snel weer nieuwe plantjes dragen. Daarmee heb je binnen korte tijd een mooi grasveld.

Bacopa amplexicaulis

Bacopa amplexicaulis

Ned. naam: Bacopa.
Stengelplant met kleinere, eivormige bladeren die enigszins gewelfd zijn met relatief grote internodiën. Heeft een nogal stijf uiterlijk. Van groen tot naar de top toe roodachtig verkleurend. Deze verkleuring is vooral in de ochtend zichtbaar.
Moerasplant.
Neutraal, maar zacht water is aan te bevelen.
Groepsplant, erg geschikt voor een toefje tot tien planten, dat weer prachtig als solitair groepje gebruikt kan worden.
Middenzone en achtergrond.
Noord-Amerika.

Ludwigia repens

Ludwigia repensNed. naam: Ludwigia.
Stengelplant met kleine, enigszins gewelfde bladeren, die er uit zien als een in elkaar gedrongen ellips. De internodiën zijn relatief klein. De steel roodachtig. De bladeren onderaan roodachtig, bovenaan groen met een ietwat bruine opslag.
Moerasplant.
Neutraal.
Groepsplant.
Middenzone en achtergrond.
Midden-Amerika.

Aponogeton crispus

Aponogeton crispus

Ned. naam: Crispus.
Lange, smal ovaalvormige bladeren met spitse punt die sterk gegolfd zijn. De steel met bladeren kunnen vijfentwintig tot dertig centimeter lang worden.
Groen tot roodachtig.
Waterplant.
Neutraal.
Solitair.
Middenzone en achtergrond.
Azië.
Bijzonderheid: deze mooie plant groeit uit een knol. Het poten van deze planten heb ik al eerder besproken. De plant bloeit heel gemakkelijk in het aquarium met witte bloeiaren. Maar het bloeien gaat ten koste van de plant zelf. Daarom kun je beter de bloeiaar er uit knijpen. De plant kent een jaarlijkse rustperiode van een paar maanden, waarin hij nauwelijks groeit of zelfs geheel kan verdwijnen. Maar de knol blijft intact, zodat hij na de rustperiode gewoon weer terugkomt. Je kunt de knol ook uit de grond halen en een paar weken in een plastic zakje in de koelkast leggen. Na het planten van de knol gaat de plant weer groeien.

Limnophila aquaticaLimnophila aquatica

Ned. naam: Ambulia
Stengelplant met fijne, geveerde bladeren.
Waterplant.
Zacht en lichtzuur water.
Groepsplant.
Achtergrond, kort gehouden ook midden zone. India, Sri Lanka.