Een plant, die zo op het eerste gezicht eigenlijk niet in onze vijver thuishoort, althans in ons klimaat, is de Kaapse waterlelie, Aponogeton distachyos. Waar de naam vandaan komt, is onbekend. Er is een tweetal mogelijkheden. Allereerst dat de naam Aponogeton vermoedelijk afkomstig is van Aponi = een plaatsje in Zuid-Italië en geiton (Grieks) = buurman. Dus uit de buurt van Aponi. Een andere aanneming is, dat het een anagram is van Potamogeton. Dit laatste spreekt mij meer aan, daar het geslacht, dat van Linnaeus zijn naam gekregen heeft, op dat moment vrijwel zeker niet voorkwam in Zuid-Italië [distachyos (Gr.) = twee-arig].
Bloem van Aponegeton distachyos; in sterk stromend water liggen de bloemen bijna op het water.
De Kaapse waterlelie wordt regelmatig aangeboden in aquariumzaken en tuincentra als vijverplant, maar is lang niet zo sterk als onze inheemse waterlelie. De knol moet in de winter minimaal 60 cm onder het wateroppervlak zitten; anders bevriest de knol en is deze weg. In het voorjaar echter moet de knol naar boven gehaald worden, tot max. 30 cm diep op een beschutte en zonnige plaats, dan doet zij het het beste. De plant geeft drijfbladeren, die op het water liggen, te vergelijken met fonteinkruid. De bloeitijd van Aponogeton distachyos is in het voorjaar en najaar. Wel bij zachte temperaturen in die jaargetijden, dan laten ze ons de bloemen zien en de lekkere geur ruiken. De thuishaven van deze plant is het zuiden van Zuid-Afrika, waar hij massaal voorkomt en zelfs gekweekt wordt. Deze kweekvijvers zien eruit als grote wateropvangbekkens, die werkelijk volstaan met deze planten. De geur is heerlijk.
Aponegeton distachyos; in de Touwrivier in Zuid-Afrika staan zowel bloemen als de zaad-aren.
Wanneer je erlangs loopt, ruik je de vanillegeur. Aponogeton distachyos wordt niet gekweekt voor de plant, maar voor de zaden. De prachtige, witte bloemen met de zwarte kapsels, waar de meeldraden zitten, zien er mooi uit. Nadat de bloemen bestoven zijn, groeien ze snel en worden de schutbladen dik en vlezig en dat is waar men op gewacht heeft. Nu worden deze zaadaren geoogst en verkocht als groente, zelfs in de winkels kun je blikjes ‘Waterblommetjies’ kopen.
Op de achterkant van het groenteblik staat een recept. Als je dat leest, dan komt de gedachte bij je op ‘logisch dat het lekker is, want met zo’n recept kun je zelfs paardebloemen nog lekker krijgen’. Een van de leuke dingen van deze plant is, dat de zaden zeer vruchtbaar zijn. In een aquarium kunnen we ze zeer goed opkweken voor een volgend voorjaar. Een prachtige plant, die in onze vijvers jammer genoeg lang niet zo uitbundig bloeit als in Zuid-Afrika.
